* * *

 

Projekt ZUZP miał stanowić punkt odniesienia dla negocjujących stron podczas kolejnych rozmów. Jednak związek zawodowy "Jedność" zaczął rozpowszechniać informacje, jakoby zapisy projektu miały zostać przyjęte i podpisane bez zmian przez przedstawicieli reprezentatywnych organizacji związkowych.

 

Przede wszystkim nie wprowadzać w błąd

Do tego niepokojącego faktu odniósł się między innymi przewodniczący Federacji Związków Zawodowych Górników JSW SA Paweł Kołodziej, który powiedział, że niedopuszczalne jest, aby na etapie prowadzonych rokowań upubliczniane były sprawy nieustalone. Zarzut ten był kierowany pod adresem organizacji związkowych, które w mediach społecznościowych publikowały informacje na temat formy i treści wciąż prowadzonych rokowań.

Przewodniczący Zakładowej Organizacji Koordynacyjnej (ZOK) NSZZ "Solidarność" JSW SA Sławomir Kozłowski zasugerował z kolei, by osoby upubliczniające szczegóły dotyczące przebiegu rokowań robiły to rzetelnie, a nie wprowadzały załogę w błąd, czego przykładem było wskazywanie na kwestię płacy zasadniczej jako jedyny element wynagrodzenia zapisany w projekcie ZUZP.

Zdaniem szefa jastrzębskiej "Solidarności" rokowania nad ZUZP w obecnej - bardzo ciężkiej - sytuacji finansowej Spółki będą dla związków zawodowych niezwykle trudne, dlatego nie należy wzbudzać dodatkowych niepokojów wśród górników.

 

Reprezentatywność potwierdzi sąd

Sławomir Kozłowski poinformował też, że do ZOK NSZZ "Solidarność" JSW SA, Federacji Związków Zawodowych Górników JSW SA, Związku Zawodowego "Kadra" Pracowników JSW SA i ZOK Związku Zawodowego "Kontra" JSW SA wpłynęło pismo przekazane przez Zarząd JSW, w którym zakładowe struktury związku zawodowego "Jedność" domagają się stwierdzenia reprezentatywności wymienionych organizacji zgodnie zapisami Kodeksu pracy. Organizacje wystąpiły z wnioskiem do sądu o stwierdzenie reprezentatywności. Według przewodniczącego na czas od złożenia wniosku do momentu wydania przez sąd orzeczenia w sprawie reprezentatywności procedura rokowań nad ZUZP powinna zostać zawieszona. Wniosek w tej sprawie został złożony podczas ostatniej rundy rokowań nad ZUZP.

Choć sam Zarząd JSW nie kwestionował reprezentatywności wyżej wymienionych organizacji związkowych, ze względu na niesprzyjającą atmosferę rokowań oraz wnioski organizacji związkowych wstrzymanie rokowań uznano za zasadne.

 

Udział w rokowaniach - obowiązkowy

W tym miejscu warto przytoczyć parę faktów, które częściowo wyjaśnią zaistniałą sytuację.

Po pierwsze: ZUZP muszą podpisać wszystkie uczestniczące w rokowaniach reprezentatywne organizacje związkowe lub co najmniej jedna reprezentatywna organizacja związkowa, jeśli pozostałe nie przystąpiły do rokowań. Przepisy mówią, że zaproszenie związków zawodowych do rokowań oznacza, że muszą one w dobrej wierze rozpocząć rozmowy pod groźbą pominięcia ich stanowiska, co wszakże nie oznacza automatycznej zgody na propozycje przedstawione przez pracodawcę.

Związek zawodowy "Jedność" nie posiada reprezentatywności, bo jest małą i - w świetle prawa - niewiele znaczącą organizacją, dlatego też wykorzystuje wszelkie kruczki prawne, aby siać zamęt. Może obawia się, że wspólne zdanie reprezentatywnych organizacji związkowych i Zarządu Spółki na temat ZUZP może doprowadzić do jego podpisania. Temat byłby zamknięty, a "Jedność" straciłaby ostatni temat, w którym ma cokolwiek do powiedzenia.

Uzgodnienie sensownych zapisów, które mogłyby zostać zaakceptowane przez reprezentatywne organizacje związkowe stanowi jednak pewien problem, bo układ zbiorowy pracy podpisuje się nie tylko na czas kryzysu, ale też na czasy "normalne" - może zresztą przede wszystkim na czasy "normalne", zaś w sytuacji kryzysowej niektóre jego postanowienia się zawiesza. Dopóki pracodawca tego nie zrozumie, nowy ZUZP w kształcie przedstawionym przez Zarząd JSW nie zostanie podpisany. Jest to oczywista prawda i żadne kłamstwa "Jedności" tego nie zmienią.

Po drugie: ustalenie reprezentatywności związku zawodowego przez sąd pracy przewidziano w Kodeksie pracy. Jedna z organizacji związkowych postanowiła wykorzystać ten zapis. Należy podkreślić, że na przykład ZOK NSZZ "Solidarność" JSW SA jest jedyną strukturą związku zawodowego "Solidarność" posiadającą status zakładowej organizacji związkowej zgodnie z ustawą o związkach zawodowych oraz statutem Związku. Jest także organizacją, do której należy ponad 10 procent pracowników JSW i zrzesza - zgodnie ze statutem Związku i uchwałami władz statutowych przynależnych do ZOK - członków organizacji związkowych "Solidarności" z poszczególnych kopalń, spełnia zatem kryteria reprezentatywności w świetle obowiązującego prawa. Według pracodawcy trzy pozostałe organizacje (Federacja ZZG JSW SA, ZZ "Kadra" Pracowników JSW SA i ZOK ZZ "Kontra" JSW SA) także spełniają kryterium reprezentatywności. Tego nie próbował negować nawet tak zawzięty wróg związków zawodowych jak Jarosław Zagórowski ze sztabem swoich prawników.

Po trzecie: aby uniemożliwić jednostronne wprowadzenie przez pracodawcę własnego regulaminu wynagradzania w Spółce co najmniej jedna reprezentatywna organizacja związkowa musiała w dobrej wierze przystąpić do rokowań nad nowym ZUZP, ponieważ zaproszenie do rokowań zostało wystosowane. Podkreślić należy, że rokowania w temacie jednolitego układu zbiorowego pracy toczą się - z małymi przerwami - od 2010 roku i na razie ich końca nie widać, dlatego do postępu prac oraz ich wyniku należy podchodzić z dużą dozą spokoju i cierpliwości.

 

ZobowiÄ…zani prawem, obserwowani przez banki

Po czwarte: pracodawca był zmuszony przedstawić swój projekt układu, bo taka była wola stron prowadzących rokowania. Przypomnieć trzeba także postanowienia Państwowej Inspekcji Pracy, które nakładają na pracodawcę obowiązek dążenia do wprowadzenia w JSW SA jednolitych warunków wynagradzania pracowników. Osobnym problemem jest fakt, czy w dobie kryzysu uda się takie zasady wypracować i wprowadzić w życie.

Po piąte: kryzys na rynku węgla i wielkie kłopoty finansowe JSW sprawiły, że Spółka jest bacznie obserwowana przez właścicieli, ale i wierzycieli - banki i inne instytucje finansowe, w których jest zadłużona. Projekt ZUZP zakładający ograniczenie kosztów stałych przedsiębiorstwa został niejako wymuszony na pracodawcy przez bardzo trudną sytuację finansową JSW. Raz jeszcze trzeba jednak podkreślić, że reprezentatywne organizacje związkowe nie zgodzą się na dalsze ograniczanie płac w JSW, co nie wyklucza wprowadzenia nowych, jednolitych zasad wynagradzania w Spółce, do czego zobowiązuje nas obowiązujące prawo pracy.

 

Reprezentatywne organizacje zwiÄ…zkowe JSW SA