Bezpośrednim powodem górniczego strajku sprzed 33 lat stało się aresztowanie Jana Ludwiczaka, przewodniczącego Komisji Zakładowej NSZZ "Solidarność" KWK "Wujek", do którego doszło 12 grudnia. 13 grudnia załoga kopalni zażądała uwolnienia związkowego lidera, a następnego dnia poszerzyła listę postulatów o odwołanie stanu wojennego, uwolnienie wszystkich internowanych i przestrzeganie przez władze podpisanego rok wcześniej Porozumienia Jastrzębskiego. Odrzucenie żądań przez władzę spowodowało rozpoczęcie akcji protestacyjnej w postaci strajku okupacyjnego. Na czele protestujących stanął Stanisław Płatek, współzałożyciel zakładowej "S".
16 grudnia siły milicyjne, w tym ZOMO, otoczyły kopalnię. Sama akcja pacyfikacyjna zaczęła się około godziny 11. od staranowania muru kopalni przez czołg i wkroczenia oddziału ZOMO na teren zakładu. Wkrótce potem padły strzały. Najpierw "ślepymi" nabojami strzelano z czołgów, równocześnie - przez drugi wyłom - weszli funkcjonariusze plutonu specjalnego ZOMO, którzy dokonali masakry strajkujących. Na miejscu zginęło sześciu górników: Józef Czekalski, Józef Giza, Ryszard Gzik, Bogusław Kopczak, Zbigniew Wilk i Zenon Zając. Od odniesionych ran zmarło jeszcze trzech - Andrzej Pełka (16 grudnia, wieczorem), Joachim Gnida (2 stycznia 1982 r.) i Jan Stawisiński (25 stycznia). 47 osób odniosło obrażenia. Ogień przerwano około godz. 13. Trzy i pół godziny później górnicy sformułowali warunki przerwania strajku: swobodne opuszczenie kopalni przez strajkujących, podstawienie autobusu, wycofanie oddziałów ZOMO, niewyciąganie konsekwencji karnych i dyscyplinarnych. Około godz. 19. strajk dobiegł końca.
Związkowcy z NSZZ "Solidarność" uczczą pamięć ofiar tamtych wydarzeń, biorąc udział we mszy świętej i apelu poległych.
Pełny program dzisiejszych uroczystości publikujemy poniżej.
* * *
PROGRAM UROCZYSTOŚCI UPAMIĘTNIAJĄCYCH OFIARY PACYFIKACJI KWK "WUJEK"
16 grudnia (wtorek)
- godz. 16.00: msza święta w katowickim kościele pw. Podwyższenia Krzyża Świętego (ul. Piękna 8)
- godz. 17.15: przemarsz na plac NSZZ "Solidarność" przy kopalni "Wujek"
- godz. 17.30: apel poległych, złożenie wieńców i kwiatów przed Pomnikiem Dziewięciu z "Wujka"